Istorija rvanja (Pale)
Rvanje je jedan od najstarijih vidova borenja golim rukama. Već za XI dinastije u Egiptu (2133-1922. godine stare ere) na fresci iz grobnice kneza Bakta u Beni Hasanu imamo doslovce priručnik o rvačkim zahvatima. Scene rvanja nižu se kao na filmskoj traci, ali ne prikazuju tok jedne borbe, vec desetine različitih zahvata. U opisu meča između Ajanta i Odiseja u Ilijadi takođe se može uočiti korišćenje veštine: kada je snažniji Ajant podigao Odiseja, ovaj ga udarcem noge u zadnji deo kolena izbacuje iz ravnoteže. Stotine godina tradicije rvačke veštine u Mediteranskom basenu ostavile su traga. Tako, kod Lukijana (II v.n.e.) imamo opis dva načina treniranja ove veštine. Trening na tlu prekrivenim peskom (skamma) služio je za vežbanje tzv. uspravnog rvanja (orthia pale), pri kome je prašina omogućavala da se ruke ne klizaju i do izražaja je dolazilo uvežbavanje zahvata, tj. veštine. Drugi vid treninga bilo je rvanje na tlu (kylisis, kato pale), a podloga je bila dobro nakvašena ilovača (keroma), pa je do izražaja dolazilo razvijanje specifične snage, jer nije lako čvrsto stegnuti i držati nauljeno telo u blatu.
Cenjene fizičke predispozicije rvača bile su natprosečno krupna i proporcionalna građa, kratak vrat, jake istaknute grudi, ravan i ne naročito jak stomak, malo povijena leđa i jake noge. Kao i današnji, rvači toga vremena važili su za natprosečno jake ljude, a šestostruki olimpijski pobednik Milon zahvaljujući svojoj snazi ušao je u legendu. Mnoge tehnike primenjivane u rvanju imale su i svoje nazive: hamma (čvor), anchein (davljenje), trachelizen (hvat oko vrata), dialambanein (hvat oko struka), mesolabe (dizanje u vis) nakon koga slede rassein (bacanje) i drattein (valjanje). Omiljene tehnike bile su i anabastasai eis hypsos - hvat za ruku i bacanje preko ramena i akrocheirismos - lomljenje prstiju.
Zanimljivo je da su i u antici rvači jako dugo ostajali u pobedničkoj formi, mnogo duže od ostalih sportista. Već spomenuti Milon iz Krotona osvojio je šest venaca u Olimpiji, a ukupno 25 na velikim igrama. Sličan podvig ostvario je i ruski rvač Aleksandar Kareljin, nepobeđen od 1987. do 2000. godine, sa osvojene tri Olimpijade, devet svetskih prvenstava i nebrojeno turnira u apsolutnoj kategoriji (preko 130 kg) rvanja grčko-rimskim stilom. Poput Milona i on je najzad izgubio meč tek kada mu je suparnik pružao samo pasivan otpor, bez upuštanja u borbu. Očigledno, specifičnost ovoga sporta, uz prirodnu obdarenost i visoko razvijenu tehniku, pruža takmičarima slične prednosti u pogledu takmičarskog veka u odnosu na ostale sportove, kako pre dve i po hiljade godina, tako i danas.
Adam Crnobrnja
konzervator Muzeja grada Beograda
Iz istorije Jugoslovenskog rvanja
Reprezentativac Srbije Davor Štefanek u borbi sa takmičarom Gruzije 2007. god.
Dat je pregled postignutih rezultata na tri najznačajnija seniorska takmičenja u rvanju grčko-rimskim stilom
OLIMPIJSKE IGRE,
SVETSKA PRVENSTVA I
EVROPSKA PRVENSTVA
Ukupan broj medalja u grčko-rimskom stilu od 1955 godine, kada je prvu zvaničnu medalju za Jugoslaviju osvoijo Milorad Arsić, do 2007. godine kada je osvojio poslednju seniorsku medalju Kristijan Fris iznosi 79 medalja. Osvojeno je ukupno: 16 zlatnih, 32 srebrne i 31 bronzana medalja. Ako se odbiju medalje koje su osvojili rvači iz klubova Socijalističke Republike Hrvatske onda su rvači koji su nastupali za klubove iz Srbije osvojili ukupno 68 medalja (12 zlatnih, 29 srebrnih i 27 bronzanih).Po takmičenjima to izgleda ovako:
Takmičenje
Zlato
Srebro
Bronza
Ukupno
OLIMPIJSKE IGRE
3 (1)
5 (1)
4 (1)
12 (3)
SVETSKA PRVENSTVA
5 (0)
17 (1)
16 (2)
38 (3)
EVROPSKA PRVENSTVA
8 (3)
10 (1)
11 (1)
29 (5)
UKUPNO
16 (4)
32(3)
31 (4)
79 (10)
NAPOMENA: U zagradama () su navedeni takmičari i medalje koje su osvojili rvači iz S. R. Hrvatske
Savez rvačkih sporstova Srbije osnovan je 1923. godine i danas broji 32 kluba od kojih se 8 takmiči u I ligi Srbije a ostali su članovi II i III lige Srbije.
Izvor:
http://www.wrestling-serbia.org.rs/
Rvanje danas
Još uvek najtrofejniji olimpijski sport kod nas, u zadnjih nekoliko godina doživljava renesansu pojavljivanjem nekih novih ljudi, zahvaljujući njihovoj posvećenosti i pristupu problematici rvačkog sporta. Najjače države sveta (materijalno, populaciono i površinski) poput Rusije, SAD i Kine „neguju“ i upražnjavaju rvanje na visokom nivou maksimalno koristeći sve blagodeti ovog sporta. Pošto je to bazičan sport formirana su čak i rvačka zabavišta gde se deca upućuju u osnove da bi se posle kroz školske, univerzitetske kao i vojničke i policijske timove usavršavali, a sve u cilju pravilnog psihofizičkog razvoja koje rvanje naročito pruža, kako osnovnog tako i specijalnog (za potrebe većih psihofizičkih napora u policiji, vojsci). „Rvanje je jedini sport koji kreira čoveka da bude ispred trenutnog fizičkog evolutivnog stadijuma civilizacije, prof .dr. Leon Lukman“, što znači da se bavljenjem njime ispravljaju nedostaci u trenutnom razvitku čoveka. Rvanje je od uvek bilo simbol moći i muževnosti. To je prirodan sport, dostupan svima jer je oprema za trening jednostavna i jeftina. Postojeće težinske kategorije pružaju priliku muškarcima i ženama, bez obzira na njihove gabarite, visinu i težinu, da se podjednako takmiče.
Foto izvor:
http://www.flickr.com/
http://www.rastko.rs/fotografija/rmarjanovic/
